Naar
aanleiding van de reacties op mijn vorige blog heb ik wat gedachtes op een rij
gezet over 45 km/u speed-pedelec’s, velomobielen en van alles wat ook zo hard
gaat. Wat zou een goede richting zijn voor de toekomst?
Naar
mijn idee is de veiligheid van alles wat harder gaat dan 25km/u met regelgeving
gediend. Het gaat nadrukkelijk niet alleen om je eigen veiligheid. En het
betreft zowel de constructie (voertuig certificering), het gedrag (rijbewijs)
en de plek op de weg (infrastructuur). Wat gedachtes:
1)
Certificering & helm
Tot max
25 km/u geen certificaat nodig. Wil je
harder op/in wat dan ook, ok, maar dan moet de constructie (remmen, verlichting,
spiegels, etc) beoordeeld zijn. Dus voertuig certificaat. Wel essentieel dat de certificering ook op kleine
bedrijven is afgestemd want daar ontstaan nogal eens bruikbare innovaties. In Nederland (RDW) is dat helaas niet goed geregeld. Hierdoor ontstaat een (zeer begrijpelijke) afwachtende houding van de producenten. Niemand heeft er baat bij dat een goed product als een velomobiel door een dure en onpraktische certificering om zeep geholpen wordt.
Vanaf 25 km/u een goed ontworpen helm gebruiken. Helmplicht is op het moment een behoorlijk grijs gebied. Wat
opmerkingen hierover:
* Fiets helm.
De
(race)fietshelm is maar een weinig ontwikkeld ding. Ze zijn vrijwel allemaal
gebaseerd op samendrukbaarheid van piepschuim en dat is een beetje (te)
primitief. Google b.v. eens op Abus Kranium. Er is geen fietshelm-plicht en dat
lijkt me niet slim voor racefietsers.
*
Brommer helm.
Is
ontworpen voor 45+ km/u en weinig inspanning, dus geen aandacht voor ventilatie.
Een tamelijk ongelukkig ontwerp voor een
speed pedelec of VM.
*
Speed-pedelec helm.
Hier
valt een wereld te winnen voor helmproducenten. De fiets-helm is te primitief,
de brommer-helm is te benauwd, te groot en niet ‘trendy’, dus ik verwacht niet
dat de aanstaande speed pedelec fietsers
daarvoor gaan kiezen. Een speed pedelec helm moet grote klappen kunnen
opvangen, goed ventileren en niet te groot zijn. Een slimme fabrikant ziet een
gat in de markt voor zich. Ze zijn al bezig, want ze verwachten grote aantallen
speed pedelecs.
Op het
moment bestaat er geen helmplicht voor VM’s en is een brommer helm verplicht in
een als brommer gekeurde e-assist 45 VM. Wat mij aangaat, geen van tweeën erg
slim. Op zich is een VM een geval apart t.a.v. helm-plicht. De VM heeft de
potentie om, voorzien van voldoende en gekeurde voorzieningen (cocon-constructie
ontworpen met voldoende kennis op het gebied van veiligheid, veiligheids riemen,
beschermend dakje, …), zonder helmplicht toegelaten te worden. Maar daar zijn
we nog niet. Tot die tijd gaat de speed-pedelec helm uitkomst bieden voor VM’s,
met of zonder 45 km/u e-assist.
2)
Rijbewijs.
Met speed
e-assist kan vrijwel iedereen direct zonder ervaring 45 km/u rijden en dat is
gewoon te hard voor onervaren reacties. Dus is een training (rijbewijs) nodig.
Zonder
e-assist duurt het een tijdje voordat je conditie voldoende op pijl is om constant
deze snelheid te rijden en in die tijd leer je geleidelijk fietsen met 45 km/u.
Waardoor minder noodzaak voor training. Er zijn wat kanttekeningen te maken:
*
Stofjes.
Een
politie-man heeft mij eens uitgelegd dat het soms wat asociale gedrag van
racefietsers deels toegeschreven wordt aan stofwisseling in de hersenen. Door
de inspanning maak je stofjes aan die een erg prettig gevoel geven en een
mind-set van ‘ik wil door…’. Dat beïnvloedt je besluiten die in een
split-second genomen worden, vaak ten nadele van sociaal gedrag en veiligheid.
Uit eigen ervaring moet ik zeggen: het helpt als je dit weet en je er naar
gedraagt.
*
Gewicht VM.
Behoorlijk
zwaarder dan een racefiets. De neiging om snelheid te houden is daarom (nog)
hoger, mede geholpen door bovengenoemde stofjes. Een e-assist zou hier
makkelijker tot een veilig gedrag kunnen leiden.
* Snelle
VM.
Toen ik
voor het eerst proefreed in een velomobiel, een Quest, haalde ik met wat inspanning
een racefietser in met 40 km/u. Dat was met normale 25 km/u fiets conditie en
–ervaring. Er komen steeds efficiëntere
VM’s, dus de snelheid die een beginnende onervaren VM-er kan rijden komt
ook steeds hoger te liggen.
Al met
al denk ik dat voor speed pedelec’s, maar ook voor VM’s (met en zonder e-assist), een beginners
training (rijbewijs) een goede zaak zou zijn. Net als nu al voor brommers
geldt.
3) Infrastructuur.
Waar rij
je? Geen makkelijk antwoord mogelijk helaas. En het vereist vakkennis die ik niet heb. Toch een
poging.
Er zal
geen infrastructuur voor VM’s aangelegd worden. De aantallen zijn daarvoor
voorlopig te klein. Voor de speed-pedelec is dat een ander verhaal. Er is al
een heuse hype aan het ontstaan. De belasting (milieu, ruimte) van de speed
pedelec is tig keer minder dan van elektrische/hybride/gewone
auto’s terwijl de reistijd over een gemiddelde woon-werk afstand niet erg
verschillend is. Dus zou het slim zijn om deze komende speed-pedelec ‘hype’ te
ondersteunen door ze een goede plek op de weg te bieden. De VM kan op deze
ontwikkeling meeliften en dezelfde plek innemen als de speed-pedelec.
*
Fietspad.
Het
fietspad is bedoeld en ontworpen om max 25 km/u te rijden. Dat moet zo blijven.
Sterker nog, er zou een max snelheid van 25 km/u moeten gelden op het fietspad.
Er zijn erg veel mensen die niet harder
willen of kunnen en daarvoor moet ruimte blijven. Geen
hijgende/schreeuwende/toeterende racefietsers, speed-pedelec’s en VM’s in hun
nek.
*
Snelfietspad (nieuw)
De term
snelfietspad zou gebruikt kunnen worden voor infrastructuur die ontworpen is
voor zowel 25 km/u fietsers en 45 km/u speed pedelec’s. Ook geschikt voor VM.
Brommers en scooters bij voorkeur niet welkom hier, ze stinken en zijn niet
goed voor de diep ademhalende longen van de fietsers. En anders timmeren ze maar een kurk in de
uitlaat…
Er zijn
al wat voorbeelden van deze infrastructuur. Ze zijn niet meer dan een goede
meter breder dan twee fietspaden. Een twee richtingen snelfietspad bestaat b.v.
uit twee asfalt-stroken, ieder net zo breed als een één-richting fietspad,
gescheiden door een net zo brede berijdbare middenberm van klinkers. Omdat 25
km/u fietsers graag kletsend naast elkaar op glad wegdek rijden blijven de
rijrichtingen ruim gescheiden. De middenberm biedt ruimte voor inhalen zonder
elkaar in de weg te zitten. Tenzij er te veel drukte in beide richtingen is
natuurlijk. Dan wordt het tijd voor een 4-baans snelfietspad…. ;-)
 |
| Snelfietspad - een nog iets bredere overrijdbare middenberm laat veilig inhalen toe |
Als er
geen snelfietspad voorhanden is zullen de speed-pedelec’s en de VM’s zich hier tussen
de auto’s moeten begeven. Automobilisten gaan mopperen op de grote hoeveelheid
speed pedelec’s. De Telegraaf staat er straks bol van. Het is niet anders. Ter
bescherming van de speed pedelec’s worden ze als kwetsbare verkeer deelnemer
behandeld: bij een aanrijding is de automobilist schuldig tenzij het tegendeel
bewezen wordt.
Wellicht
is dit een goede aanleiding om de max. snelheid op deze wegen te verlagen naar
45 km/u.
* 60
km/u wegen (buiten bebouwde kom)
Dit is
een lastig geval. Vaak wordt op deze wegen veel harder gereden, ondanks
drempels, verkeer sluizen, smalle weg, etc. Brommers kunnen hier over het
algemeen nog wel uit de voeten omdat ze veelal harder rijden dan 45 km/u. Het
hangt natuurlijk van de drukte af, maar op een populaire woon-werk route is zo’n
weg te gevaarlijk voor speed pedelec’s
en VM’s. Dus zal hier vooralsnog een consensus gesloten moeten worden, in
afwachting van de renovatie van het fietspad als snelfietspad. 60 km/u wegen
liggen veelal buiten de bebouwde kom en daar is wat meer ruimte. Wellicht kan in
de tussentijd de keuze aan de racefietser/speed pedelec/VM gelaten worden.
Ofwel op het fietspad, maar dan ‘te gast’, ofwel op de 60 km/u weg voor de
durf-al.
* Meer
dan 60 km/u wegen (binnen en buiten bebouwde kom)
Bestaande
inrichting gebruiken.
.JPG)
